الگوی طراحی مجموعه فرهنگي، تفريحي، گردشگري با رويکرد احياي اثر باستاني قصر ابو نصر
سالار شایسته پور
چکیده
شیراز به عنوان پایتخت فرهنگی شیراز، همواره قدمگاه خیل عظیم مسافران داخلی و خارجی بوده است و اما آنچه که شیراز باید خود را با آن هویت خویش بخواند همچنان مستور مانده است. در شش کيلومترى شرق شيراز، بر بالاى يک تپه بقاياى بناها و يک حصار سنگى، ديوارهاى آجرى، ساختمان‌هاى خشتى و آستانه‌هاى سنگى فرو افتاده ديده مى‌شوند. به عقيده برخى دانشمندان، قطعات مزبور را از تخت جمشيد به اين محل آورده و مورد استفاده مجدد قرار داده‌اند. احتمالا پيش از دوران اسلام چندين قلعه در حول و حوش محل کنونى شهر شيراز فعلى وجود داشته و قصر ابونصر يکى از اين قلعه‌ها بوده است. نام قديم قصر ابونصر، تخت سليمان است و زير همين نام، در تاريخ ۲۴ شهريور ۱۳۱۰ به شماره ۱۳ در فهرست آثار تاريخى ايران به ثبت رسيده است. محوطه ی پايين و مجاور قصر ابونصر را به نام «دشت خضر» مى‌‌خوانند و بقاعى هم در آنجا وجود دارند. در طی این حفریات بقایای شهرکی مربوط به زمان اشکانیان که دنباله آن تا عهد ساسانیان ادامه داشته از زیر توده های خاک بیرون آمده از جمله آثار بدست آمده سفالها، سکه ها و مهرهای بسیاری بود . بر روی یکی از سکه ها نام شیراز در وسط و ارتشیرخوره در اطراف آن خوانده شد با پیدایش و قرائت این سکه روشن شد که در این محل شهری یا شهرکی که از شهر جدید شیراز فاصله چندانی نداشته بنام شیراز قرار داشته که جزء استان اردشیرخوره و یا کوره اردشیر محسوب میگشته چنانکه میدانیم در دوره ساسانی مرکز این کوره شهر باستانی گور بوده است که بعدها در دوره اسلامی و بروایت مشهور در عهد عضدالدوله فنا خسرو به فیروزآباد شهرت یافت . پس از این دو فصل حفاری تحقیقات بیشتری در این محل صورت نگرفت تا اینکه در سالهای آشفته بعد از سوم شهریور ماه 1325 این مکان باستانی توسط عده ای از دهقانان مجاور اشغال گردید و چند خانه روستائی ساخته شد و قسمتی از سنگهای قصر ابونصر را در شالوده و دیوارخانه های روستائی مذکور بکار بردند. این اثر تاریخی بستری گره خورده با فرهنگ این مرز و بوم برای طراحی مجموعه فرهنگی، تفریحی، گردشگری با رویکرد احیای اثر باستانی قصر ابو نصر را مهیا نموده که هدف این بیابان زایی بوده است.
واژه های کلیدی: شامل صيانت فرهنگ معماري، محيط مصنوع، اثر باستانی، قصر ابو نصر، هويت‌بخشي، سياستهاي فراگير.
