بررسی هویت شهری شیراز در مکان های خاطره انگیز

محبوبه باقری پور، علیرضا دانش پور، شهرزاد شهریاری

چکیده

انسان ها همیشه با محیط خویش ارتباط داشته و در آن یکجانشین شده و عامل پدید آورنده شهرها شدند. و بدین شکل انسان دارای تمدن و هویت گردید و از عناصر هویت ساز استفاده کرد تا بتواند نسبت به آنان احساس تعلق نماید. از این رو در این پژوهش به صورت ریشه ای به ارتباط ایجاد شده انسان با هویت و تعلق خاطر خود نسبت به محیط شهری پرداخته شده و در برخی از فضاهای خاطره انگیز شهر شیراز، مانند: دروازه قرآن، حافظیه و ارگ کریم خان بررسی شد، که با استفاده از ابزار پرسشنامه و با کمک جدول تعیین حجم نمونه مورگان، تعداد 380 نفر نمونه با روش تصادفی و پس از تعیین روایی و پایایی آلفا % 80 به صورت حضوری توزیع گردید و با استفاده از نرم افزار spss ، سوالات مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاکی نشان دهنده این موضوع می باشد، که وابسته بودن انسان در هر بعد زمانی و تاریخی و هر شرایط به هویت درونی، مکانی، زمانی و محیطی خویش مرتبط است و بدین جهت با حس تعلق به مکان، گره خورده و فضاها را برای انسان تداعی نموده و خاطره سازی می نماید. در نتیجه با توجه به نتایج بدست آمده از مولفه های هویتی و تعلقی در این پژوهش، دروازه قرآن، دارای بیشترین خاطره انگیزی و ارگ کریمخان زند، کمترین حس تعلق خاطر را از نگاه مردم دارا بوده است. به همین جهت، با رویکردی عمیق تر به ماهیت هویت و تعلق سازی می توان این ارتباط انسان و هویت فرهنگی تاریخی، مکانی، محیطی و درونی با فضای شهری را قدرت – بخشید تا انسان در گذر زمان دچار بی هویتی نگردد.

کلمات کلیدی: هویت، هویت شهری، شیراز، تعلق خاطر، حس مکان